Een tolk Nederlandse Gebarentaal (NGT) verzorgt de communicatie tussen dove en horende mensen. De tolk vertaalt tussen twee talen, ongeacht de modaliteit van hetgeen vertaald moet worden. Hiervoor worden de volgende modaliteiten gebruikt:
- Nederlandse Gebarentaal (NGT)
- Nederlands met ondersteunende Gebaren (NmG)
- nb: Sommige dove mensen geven de voorkeur aan spreken en spraakafzien.
- Een tolk gebarentaal tolkt ook voor doofblinde mensen. Een tolk voor doofblinde mensen kan op verschillende manieren tolken, afhankelijk van de door de doofblinde gebruikte tolkmethode.
(Kandidaat) Dove tolk NGT
Een Dove tolk NGT (DT-NGT) is een doof of slechthorend persoon die NGT op moedertaalniveau beheerst. Een DT-NGT beschikt over een zeer gedegen kennis en begrip van Dovencultuur en de Dovengemeenschap in al haar facetten en identificeert zich als Doof. De DT-NGT werkt zowel intralinguaal als interlinguaal, en kan solo of in teamverband werken.
Intralinguaal
Een DT-NGT tolkt tussen verschillende taal- en/of communicatieniveaus binnen één gebarentaal. Bijvoorbeeld NGT – tactiele NGT, NGT – aangepast NGT waarbij de DT-NGT als intermediair ingezet wordt tussen de Dove klant en de collega tolk en heeft meerdere registers tot zijn/haar beschikking waaruit hij/zij kan putten en tussen kan schakelen.
Interlinguaal
Een DT-NGT werkt ook in settings waar er meerdere gebarentalen gebruikt worden. Hierbij kan de DT-NGT zowel tussen twee nationale gebarentalen als tussen een gebarentaal en International Sign (IS) tolken.
DT-NGT zijn ook werkzaam als vertaler, waarbij o.a. een geschreven, gesproken en anderstalige gebaarde tekst wordt omgezet naar NGT.
Op dit moment staan er in het register een aantal Kandidaat Dove tolken NGT ingeschreven. Omdat het beroep al langere tijd wordt uitgevoerd, maar er tot voor kort geen mogelijkheid was om zich te laten registeren, is er sprake van een overgangsfase. Een Kandidaat Dove tolk NGT volgt op dit moment nog de opleiding tot tolk NGT en is toegelaten tot het RTGS, omdat zij hebben aangetoond over voldoende tolkvaardigheden te beschikken én er reflectief vermogen aanwezig is.
Schrijftolk
Een schrijftolk typt met een speciaal toetsenbord lettergrepen in en geen losse letters. Afhankelijk van de spreeksnelheid typt de schrijftolk letterlijk of samengevat in wat er wordt gezegd. Het toetsenbord waarop alles wordt ingetypt, is gekoppeld aan een laptop, waarop de tekst verschijnt. Een dove of slechthorende persoon kan op de laptop alles lezen wat er gezegd wordt, en ook door wie het gezegd wordt.
Een schrijftolk is met name geschikt voor dove, slechthorende of doofblinde mensen die niet gebarenvaardig zijn. Dat is vaak vooral het geval bij mensen met een auditieve beperking die pas op latere leeftijd is ontstaan. De enige voorwaarde om een schrijftolk in te kunnen zetten, is dat men Nederlands moeten kunnen lezen. combitolken, zoals vastgesteld door de werkgroep:
Combitolk
Een combitolk is een tolk die in het Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken (RTGS) geregistreerd staat als tolk Nederlandse Gebarentaal en als schrijftolk. De vaardigheden van de combitolk betreffende het schrijftolken en het gebarentolken kunnen in één tolksetting gecombineerd worden.
Tolk ASL
ASL (American Sign Language): De tolk beheerst de Amerikaanse gebarentaal en is geregistreerd in het RID (Registry of Interpreters for the Deaf).